Ons huis in de Winter

Vorige winter schreef ik over hoe koud het in ons huis was, dat had deels te maken met onze spaarzaamheid maar voornamelijk met het feit dat het een oud en slecht geïsoleerd huis is wat gewoon niet (overal) lekker warm kan worden. Naar aanleiding van de reacties hebben wij toen een nieuw inzicht gekregen, namelijk dat het wellicht een goed idee was om eerder verduurzamingen door te voeren met behulp van subsidies.

Uiteindelijk hebben we daarna een energieadviseur laten langskomen, iemand die het hele huis onder de loep neemt en ons dan kan vertellen wat we het beste kunnen doen en hoeveel dat kost. Het advies is niet goedkoop, maar we kregen een deel ervan terug d.m.v. subsidie en hoefden dus 'maar' € 500,- te betalen.

Ze kwamen uiteindelijk met twee man langs om het huis te bekijken en op te nemen, ze hebben alle maten genomen van het huis en bekeken waar en hoeveel isolatie ergens zat en hebben ook de installatie bekeken. Daarnaast hebben we een gesprek gehad over wat wij eventueel wilden doen, wat voor plannen wij hadden en wat ons huidige verbruik is. Na 4 uurtjes waren ze klaar en de rest van het werk zouden ze op kantoor achter de pc doen. Nu moesten ze alle verzamelde data invoeren en dan bekijken en berekenen wat de opties zijn.

Het duurde langer dan verwacht, dat viel de energie-man volgens mij ook tegen. Ons huis is geen standaardhuis en het bleek veel werk, maar uiteindelijk werden we uitgenodigd voor het gesprek met een presentatie van de uitkomst.

Hij begon met een compliment over ons gasverbruik, in eerste instantie dacht hij dat ons huis al goed geïsoleerd was omdat ons verbruik zo laag was. Uit zijn berekeningen kwam dat wij 80% zuiniger stookten dan verwacht was in deze woning, dus dat is nogal wat!

Hij vergeleek 2 verschillende situaties.
1. bij de eerste situatie ging hij uit van het doorvoeren van een aantal losse maatregelen, het isoleren van alle buitenmuren, het isoleren van de kelder, het vervangen van de ramen en het vervangen van de cv installatie.
2. bij de tweede situatie ging hij uit van het volledig energetisch saneren van de woning waarbij de woning voldoet aan de beste voorwaarden. Dus alles wat hier bovenstaat en nog veel meer (zoals bijvoorbeeld het aanpakken van koudebruggen).

Qua energie maakt het veel verschil, in de eerste situatie bespaar je 38% energie ten opzichte van de huidige situatie. In het tweede geval bespaar je zelfs 73% gas! Dat is veel. Maar daar staan natuurlijk ook kosten tegenover. De geschatte investering bij de 1e situatie is € 25.268,- en bij de tweede situatie € 72.900,-. Maar wanneer verdien je je geld terug?

Ik heb even een simpel sommetje gemaakt, hierbij vergelijk ik wat wij nu verbruiken en hiervoor betalen met het verwachtte verbruik (en bijbehorende bedrag) in de aangepaste situatie. Ik heb geen rekening gehouden met mogelijk stijgende prijzen, dit is gewoon even simpel.

Wow, dit is niet wat ik verwacht had. Zoals je ziet zijn we duurder uit door te investeren. En halen we het er eigenlijk nooit uit. Want na 50 jaar staat dit huis er zeker niet meer (dan zou het 123 jaar oud zijn), dus we zouden graag voor die tijd de investering terugverdient hebben. Hier in Duitsland is geen subsidie voor verduurzaming, wel kan je een goedkope lening krijgen waarbij je een deel niet terug hoeft te betalen maar dat zet hier nog geen zoden aan de dijk. Natuurlijk telt comfort ook voor iets, maar dit ziet er eigenlijk niet uit als een goed plan.

En daar zaten we... met een uitkomst die we niet verwacht hadden. En we hebben er al een tijdje over na kunnen denken, en zo'n grote investering gaan we zeker niet doen in dit huis. Want zelfs als we het voor € 25.000,- verduurzamen, dan blijft het een oud huis waar nog veel aan gedaan moet worden. Voor ons is dat het niet waard.

Er zijn voor ons twee opties...
1. We blijven hier wonen en passen zelf wat dingen low-budget aan.... zelf een (semi-illegale) rocketstove bouwen en een houtfornuis in de keuken. Dat het wat koeler in huis is in de winter nemen we voor lief en we stoken wat harder als we het warmer willen hebben.
2. We bouwen een klein, duurzaam en zuinig huis. Eventueel op de plek van dit huis of op de plek van een van de stallen.

We zijn er nog niet helemaal uit... maar we neigen steeds meer naar de tweede optie. We hebben in elk geval besloten om geen grote investeringen meer te doen terwijl we er over na denken. En dit jaar hebben we ons voorgenomen om niet te moeilijk te doen over het gasverbruik, en te stoken waar en wanneer we het nodig vinden.

Ook gaan we dit jaar wat prijzen op vragen, bijvoorbeeld voor het slopen van de stallen (wat we toch al van plan waren) en het huis. En ons wat meer te informeren in de prijs van een eventueel nieuw huis (klein en duurzaam). Het is voor ons in elk geval een grote keuze en heel spannend!

Boek: Charles Dowding's Vegetable Garden Diary

Onlangs schreef ik dat ik de moestuin sinds dit jaar wat meer gestructureerde aanpak, ik maakte een overzicht van alle weken en de bijbehorende klussen heb ik daarbij genoteerd. Toen ik daar mee bezig was kwam ik ook dit boek tegen, het leek mij een interessant boek en ik kocht hem van een cadeaubon die ik nog had liggen.

Ik ken Charles Dowding van zijn no-dig manier van moestuinieren wat bijzonder inspirerend is. Hij heeft ook een aantal hele leuke filmpjes online staan. Hij heeft hele toffe en originele ideeën, zo zaait hij bijvoorbeeld bepaalde dingen in groepjes bij elkaar zonder uit te dunnen.  Hij heeft veel ervaring en doet alles vooral heel makkelijk.

Charles Dowding's Tuin

En ik zocht nog een manier om mijn eigen overzicht zo te maken dat ik het mee de tuin in kan nemen, want nu zit het als een document in de pc. Dat is leuk, maar niet praktisch tijdens het tuinieren. Een steeds overschrijven vind ik ook geen goed plan. Dit boekje leek mij wel geschikt, omdat het ook een soort dagboek is.

Het is een handzaam boekje, iets groter dan A5 formaat en ongeveer 2 cm dik en het heeft een ringband waardoor je het lekker makkelijk open kunt vouwen. Het is een naslagwerk maar ook een kalender. Het begint met wat algemene informatie over no-dig moestuinieren en dan begint het bij februari. Er word informatie gegeven over wat je het beste in die maand kan doen en er zit een kalender/agenda stukje bij waar je zelf notities in kan maken. Doordat er geen dagen bij staan, is de kalender elk jaar te gebruiken. Het boek gaat zo het hele jaar rond, steeds met tips en informatie die horen bij die maand. Wat je het beste kan zaaien op dat moment en waar je aan moet denken.

In de wintermaanden staan er 2 weken op 1 pagina, omdat er minder te doen is.

Ik vind het heel handig en ben nu mijn eigen notities aan het toevoegen aan het boek, zodat ik straks dit boekje mee de tuin in kan nemen en dat ik altijd alles bij de hand heb, mijn eigen handzame moestuin-kalender. Ik ben nog niet helemaal klaar maar ben er nu al heel blij mee! Dat moet een top seizoen worden volgend jaar :)

Lekker druk bezig

Momenteel gaat het lekker hier, doordat Vera nu wat groter is krijg ik eindelijk wat meer gedaan en dat is fijn. Het gaat niet altijd even makkelijk... soms ben ik druk met een huilende peuter op de achtergrond maar regelmatig is ze ook gewoon heel leuk aan het spelen (gelukkig).

Vandaag ben ik aan het wecken gegaan. Ik maakte gisteren pompoensoep voor het avondeten en omdat de pompoen zo groot was besloot ik hem helemaal te verwerken en wat potten soep te wecken. In het verleden heb ik wel eens een dikkere soep geweckt en dat was mislukt, maar recent hoorde ik dat dat te maken kan hebben met de dikte? Blijkbaar kan je pompoensoep prima wecken als je het maar niet eerst pureert. Dat doe je dan naderhand. Ik maakte ruim 5 liter soep en weckte 4 grote potten van ongeveer 1 liter, de rest hebben we gisteravond gelijk gegeten. Hmmm!

Verder stond het al langer op de planning om wat meer peulvruchten te wecken. Ik heb 1 kg droge kikkererwten geweekt en de volgende dag in de snelkookpan gekookt. Dit was genoeg om 9 halve liter weckglazen te vullen, en dat (samen met de potten soep) maakte dat mijn weckketel  lekker vol zat.

Lekker vol!

Het meeste werk vind ik toch het steriliseren van de glazen, tegenwoordig was ik ze normaal af met wat soda-water en daarna zet ik ze in de oven op iets meer dan 100 graden voor een ruime 10 min. Daarna oppassen want dan zijn ze loei heet! En natuurlijk steeds de nieuwsgierige peuter bij de oven weghalen, alsof we nog niet genoeg te doen hadden :D

Ik bleek nog precies genoeg rubberen ringen te hebben, gelukkig! Toen ik de weckketel kocht heb ik daar ook een flinke hoeveelheid van bijgekocht maar blijkbaar heb ik veel geweckt. Ik heb net ook gelijk nog een partij extra besteld, deze keer alleen van het merk weck. Ik had ook een aantal merkloze ringen (die waren wat roder) en die bevielen mij helemaal niet. Ik probeer het altijd zo min mogelijk aan te raken na het steriliseren en leg normaal het rubber met een vork op de deksel en dat gaat gewoon niet met die merkloze. De enige manier om het potje goed te laten sluiten met het rubber op zijn plek is om het geheel met 4 vingers vast te houden terwijl je de deksel er op zet, zo kan ik natuurlijk net zo goed niet steriliseren :S

Het rubber 'wipt' wat omhoog bij het neerleggen

En komt dan niet goed te zitten bij het omdraaien

En ik besloot nu ook eindelijk zo'n speciale tang te kopen, zodat ik voortaan de hete weckpotten zonder moeite uit de ketel kan halen. Mijn gemakzucht heeft het eindelijk van mijn zuinigheid gewonnen, en ik vermoed dat ik er heel blij mee ga zijn :)

Het resultaat

Ik ben ook nog benieuwd of iemand tips heeft met betrekking tot de snelkookpan. Ik heb een bk-snelkookpan uit 2006 en hij lekt behoorlijk bij het gebruik. Nu heb ik er nog niet eerder een gehad en ik vermoed dat het betekent dat ik een nieuwe rubber nodig heb? Iemand daar ervaring mee?

Ik heb al even op de site van bk gekeken en zij maken die rubbers helaas niet meer voor deze pan. Blijkbaar moet je van bk je pan na 10 jaar gewoon weg flikkeren :S Maar ik denk dat ik er wel een universele rubbere ring voor kan kopen? Tips, advies en ervaringen zijn zeer welkom!

De Moestuin(bakken)

Begin dit jaar hebben wij de verhoogde moestuinbakken gemaakt (lees hier hoe dat ging), en inmiddels is de zomer echt voorbij en hebben we ze flink kunnen testen. Het bevalt ons heel goed, de werkhoogte is echt ideaal! Nu is het bijhouden van een moestuin met een dreumes euh.. een uitdaging gebleken. Ik heb wellicht overschat hoeveel tijd en energie ik daarvoor over heb. Op advies van Greet hier in de reacties  had ik een campingbedje zodat Vera daar in kon en ik mijn handen vrij had, dat werkte wel maar dat hield zij ook geen uren vol. Toch viel het mij niets tegen.
 

April

Ik ben geen ervaren tuinder, en hoewel ik al jaren experimenteer met het een en het ander zit ik nog volop in het leerproces. Sommige dingen heb ik al vaker gedaan en gaan heel goed (zoals tomaten, courgette, sperzieboontjes, en pompoenen al het makkelijke :)) en andere dingen doe ik voor het eerst. Al doende leert men.

Mei

Ook zijn wij bij lange na niet zelfvoorzienend in voedsel, zeker de laatste twee jaar niet (wegens zwanger en klein kind). Toch ben ik niet ontevreden over de opbrengst dit jaar, we hadden best veel en ook veel verschillende dingen. En de tuin is niet leeg, momenteel staat er nog prei, winterwortel, wat bietjes, spinazie, veldsla en twee soorten kool. Vooral de prei ben ik erg blij mee, dit jaar voor het eerst en ik ben super trots! Prei is wat mij betreft een echte allrounder en daar kan je niet genoeg van hebben, dus er staat nog behoorlijk wat. Elders in de tuin staat trouwens ook nog aardpeer, maar dat laten we gewoon woekeren buiten de bakken.

juni

Voor over de kolen had ik een speciaal net gekocht, na enig wikken en wegen. Ik ben gek op kool maar die kl$%#te rupsen.... maar ik ben te soft om vlinders dood te slaan en te lui om 100x per dag op rupsen te checken. Dus ik kocht een net van tuinderskwaliteit, zo fijnmazig dat het alles tegenhoud. Alleen het ophangen was een dingetje waar we dit jaar niet meer echt aan toe zijn gekomen. Ik deed het uiteindelijk halfbakken met twee staanders die wij eerder voor een ander net gebruikten maar het was niet erg stabiel. Het grootste deel van de tijd hing het net halfstok over de kool :(  Volgend jaar dan, maken we een mooie stelling en doen we het goed, we komen er wel!

Juli

Wat niet zo goed werkte waren de paden. We hadden/hebben tussen de bakken karton met daarover houtsnippers. Dat werkt op zich prima, ware het niet dat er een mol rond graaft. Hij komt steeds omhoog in de paden (omdat hij niet in de bakken kan want daar zit gaas onder) en in zijn hopen komt veel onkruid op. Dat valt tegen, en ziet er slordig uit. Nu lossen wij het op door de houtsnippers aan de kant te vegen en er nieuw karton neer te leggen en dan weer snippers erover. Maar de klad komt er soms een beetje in en dan zit er toch weer veel onkruid... man man wat groeit dat snel.

Oktober

De bakken zelf zijn echt een uitkomst voor ons, we hebben veel minder last van onkruid en het is makkelijker bij te houden. Het werken op hoogte is echt ideaal en we spitten nooit meer omdat we no-dig tuinieren. Het is veel duurder dan een normale moestuin (enkel in aanschaf natuurlijk), maar ik vind het het waard. Omdat ik inmiddels ook een documentje heb gemaakt waarin ik een soort planning heb (wat je wanneer doet/zaait) kom ik ook meer in het  moestuinen. Zo heb ik dit jaar voor het eerst de knoflook op tijd geplant ( het zijn de kleine dingen die je steeds vergeet). Dus wij zijn er heel blij mee. Hopelijk krijgen we ook steeds meer tijd nu Vera groter word en kan ze volgende zomer al 'helpen'. Ik kijk er naar uit om samen met haar te tuinieren!