De Badkamer is klaar!

We zijn eindelijk klaar met de badkamer, nou ja.. soort van. Er moet nog een handdoekenrek opgehangen worden, en een paar kleine details afgewerkt worden maar we hebben het opgegeven 😉. We waren het zo zat, (of eigenlijk ik, want ik geloof dat ik (een beetje) overspannen ben) dat we een pauze van al het werk hebben ingevoerd. En dat bevalt goed, ik krijg langzaam aan weer een beetje ruimte in mijn hoofd.

 

Maar de badkamer dus, daar maken wij inmiddels al weer een paar maanden gebruik van en het bevalt zo goed! Het is een beetje een rare ruimte, langwerpig en smal. Rond de 1,7 meter breed en 3,7 meter lang, en een rare nis (door een oude schoorsteen) achter de deur.

De vorige bewoners hadden er een bad in gepropt, en een aparte douche. Daarmee was de achterwand helemaal vol, en dan om de hoek bij de deur als je binnenkwam zat de wastafel aan de muur. Zodat je daar amper je kont kon keren. Ik heb maar 1 oude foto van hoe het was, want ik ben in de laatste 6 a 7 jaar misschien 2 keer daar binnen geweest. Het was zo'n vieze oude bende met spinnen en muizenpoep, brrr.

 

Dus dat hebben we helemaal leeg gemaakt, alles moest eruit tot aan het zand toe. En toen moest de vloer wat meer uitgediept worden zodat wij er vloerisolatie en verwarming in konden leggen. Maarten heeft echt keihard gewerkt, om alle tegels en oude stuc lagen van de muur te krijgen en al het puin af te voeren. Het was rotwerk; vies, zwaar en stoffig. Maar ergens komt dan een punt waar het slopen stopt en het opbouwen begint. En toen begon het leuker te worden.

 

Wij hebben er voor gekozen om geen bad te nemen. Maar wel een grote douchecabine. Die hebben we over de hele breedte van de kamer aan het eind geplaatst. De douchewand hebben we gemaakt door een kunststof raam met balkondeur element in te plaatsten. Onze cabine is nu 1 meter bij 1,70 meter. Alleen in de douchecabine hebben we wand tegels, en achter de wastafel ook een strook. Verder hebben we de wanden gewoon gestuct en daarna geverfd met (zelfgemaakte) kalkverf.

In de ene hoek zit dus de douchecabine, waar ook een raam zit zodat je lekker kunt luchten. In de andere hoek hebben we de wasmachine staan. Hoewel we eerst van plan waren de muren wit te houden, ben ik van gedachten verandert en heb ik de muren roze geverfd. Het voordeel van de gewone muur in de badkamer is, dat je makkelijk eens een ander kleurtje kunt nemen :)

 

Ik wilde wel heel graag houten kastjes in de badkamer. Tot op heden had ik altijd van die goedkope witte kastjes van multiplex of zo, en dat was ik zo zat. Ik wilde iets met karakter en warmte, van echt hout. Dus wij hebben rondgekeken en twee tweedehands kastjes op de kop getikt. Het spiegelkastje kon zo boven de wastafel, en het ladekastje hebben we wat aan moeten passen zodat hij onder de wastafel past. 

We hebben bijna alles zelf gedaan. De betonvloer hebben we laten storten (2 lagen) maar daarbij kon Maarten meehelpen zodat het iets goedkoper was. In de zomer heeft mijn vader geholpen met het stucen van de muren en het leggen van de tegels in het (aparte) toilet. En de tegels in de badkamer hebben wij laten doen, omdat het allemaal wat lang begon te duren en we wilden er graag klaar mee zijn. 

Een aantal dingen hebben wij gebruikt gekocht, om het milieu en onze portemonnee te sparen. Dingen als de kastjes, wastafel, lampen, radiator en ook de douchestang (had iemand gekocht maar niet gebruikt). De tegels waren restpartijen, daar hebben we ook veel op bespaard. We hebben besloten om de huidige deurkozijnen en deuren er gewoon in te laten zitten ook al moet Maarten bukken. Ze zijn wel oud maar nog goed en vervangen zou zonde zijn, bovendien vind ik dat het wel bij het karakter van het huis hoort. Het is nu eenmaal geen nieuwbouwhuis. 

Veel van het overige geld is gaan zitten in alle leidingen, koppelingen en alle kleine dingen, dat tikt behoorlijk aan. Het blijft een kostbaar grapje, dat verbouwen.

Ik heb natuurlijk alle uitgaven nauwkeurig bijgehouden, en  uiteindelijk zijn wij in totaal zo'n € 6000,- kwijt geweest voor het vernieuwen van deze badkamer en het toilet. En dat vinden wij een heel acceptabel bedrag. Daarvoor hebben wij nu een hele fijne badkamer die wij elke dag met veel plezier gebruiken.

Hoeveel kost onze auto per Maand

Ik ben een beetje een spreadsheet-nerd. Ik hou allerlei overzichtjes bij, ons energieverbuik, onze begroting en ook onze autokosten.  En ik vind het nog heel leuk om te doen ook :)

De kosten van onze auto hou ik bij in een flink gedetailleerd bestand. Hierin heb ik de aanschafprijs, de verwachtte levensduur, de kosten van de verzekering, wegenbelasting en ook hoeveel benzine we getankt hebben (en voor welke prijs). De huidige auto hebben we nu sinds de zomer van 2017, dus ongeveer 3,5 jaar. Het is een Daihatsu Cuore uit 2006. Hiervoor hadden we ook een Daihatsu Cuore, ik vind het fijne auto's. Ze zijn vrij zuinig in gebruik en voordelig qua wegenbelasting.

Wij gebruiken de auto vooral voor het woon werk verkeer van Maarten. Hij rijd 3 dagen per week, totaal ongeveer 150km. Ik gebruik de auto dan nog 1x per week om naar de supermarkt te gaan, totaal voor 20 km per week. Verder gebruiken wij hem natuurlijk voor afspraken naar dokters, tandarts, af en toe op bezoek gaan. De laatste jaren komen we op een jaarverbruik van tussen de 12.000 en 13.000 kilometer.

Ik zou de auto graag nog minder gebruiken, of zelfs de deur uit willen doen. Maar daarvoor wonen we gewoon te landelijk. Het openbaar vervoer is hier niet noemenswaardig. En de dichtstbijzijnde huisarts zit hier 7 km vandaan, tandarts 10 km, ziekenhuis, 20 km. En familiebezoek in Nederland natuurlijk, dan is een auto ook enorm handig. Het is misschien wel mogelijk dat Maarten kan carpoolen in de toekomst, met een collega. Op dit moment rijd de collega nog met Maarten mee, maar als hij een bedrijfsauto zou krijgen dan kan Maarten met hem mee rijden. Dat zou ons zo de helft van onze kilometers per jaar schelen.

 

Dus nu de kosten, dit is het overzicht van 2020

 

Dit jaar hadden we relatief weinig onderhoudskosten, omdat we de keuring in 2019 hadden. Die zit er dus in 2021 weer aan te komen. Vorig jaar hebben we nieuwe 4 winterbanden gekocht, dat kostte ons € 155,- en in de zomer hadden we een klein euvel laten verhelpen voor € 40,-. De onderhoudskosten in 2019 waren behoorlijk hoog, omdat er veel moest gebeuren voor de keuring. Toen kwamen we op € 660,-. Maar de eerste anderhalf jaar dat we de auto hadden, hadden we geen onderhoudskosten dus daardoor valt het gemiddeld aardig mee.

 

De totale kosten voor onze auto (dus benzine, afschrijving, verzekering, onderhoud e.d.) kwamen in de afgelopen 3,5 jaar op gemiddeld € 148,- per maand. 

Hiervan waren gemiddeld:

• € 70,- brandstof, 
• € 21,- onderhoud en 
• € 57,- voor de verzekering/wegenbelasting en afschrijving

 

Alles bij elkaar vind ik de kosten behoorlijk meevallen, ook al is het toch een behoorlijke smak geld. Ik reserveer ook maandelijks een vast bedrag wat ik in een digitaal 'potje' stop. Hiermee spaar ik voor het onderhoud en voor een 'nieuwe' auto (voor ons nieuw 😉). Dat is een fijn gevoel, omdat het geld dan gewoon klaar staat als je het nodig hebt.

Ik ben wel heel benieuwd hoe de komende keuring uit gaat vallen, over een paar maanden moeten we weer. Gelukkig hebben we hier in het dorp een fijne Werkstatt, met eerlijke prijzen. Als de auto goed door de keuring komt, moeten we ook nog een set zomerbanden kopen. Dus € 200,- zijn we sowieso kwijt aankomend jaar.

Hypotheek Update

Het is al weer een tijdje geleden dat we een hypotheek update gedaan hebben, dus ik zal beginnen met een korte samenvatting: 

 

Huis gekocht: juli 2013 

Aankoopbedrag huis: € 103.000,- 

Hypotheekbedrag: € 92.000.- 

Extra familielening: € 5.000,- (afgelost in 2015) 

Looptijd hypotheek: 15½ jaar, annuïtair -186 aflossingen van € 600,- per maand

 

 

Onze voortuin de afgelopen zomer

Op 1 januari van 2021 hebben we weer de maximale aflossing gedaan. We mogen helaas maar € 4.500,- per jaar boetevrij extra aflossen (maar 5%!). We sparen dat altijd in het voorgaande jaar, zodat we direct aan het begin van het jaar de aflossing kunnen doen en zo onze betaalde rente minimaliseren.

Het openstaande hypotheekbedrag is hiermee gedaald naar € 13.932,-!! Dat zouden we zelfs in 1x af kunnen betalen van ons spaargeld, maar dat doen wij natuurlijk niet want we willen geen boete betalen. Zoals het er nu naar uit ziet moeten we nog 25 maanden betalen, als we niet meer extra aflossen. Maar dat zijn wij natuurlijk wel van plan, we kunnen dan nog 1x een extra aflossing doen volgend jaar en dan zouden we in mei van volgend jaar klaar zijn met het afbetalen!! We zijn hier zo enthousiast over :) 

Wat wij ook altijd leuk vinden om te berekenen, is voor hoeveel % wij al eigenaar zijn van ons huis. En dat is inmiddels op 86% aangekomen. Een fijn gevoel is dat.

En nog een belangrijk ding; we hebben inmiddels al € 8.245,- aan rente bespaard door versneld af te lossen. Want dat is natuurlijk een van de grote voordelen van versneld aflossen. Onze rente was voor 2013 vrij laag (2,5%) maar inmiddels zijn er volgens mij veel lagere rentes te krijgen.

Wij zijn nu toch echt wel aan het aftellen, wat een heerlijk vooruitzicht om straks maandelijks € 600,- "over" te houden. We hebben het de laatste jaren niet breed gehad, omdat we beide part-time werken. En we hebben amper kunnen sparen (enkel voor de extra aflossing). Dus dat gaan we dan eindelijk weer kunnen doen. En ik verwacht ook dat we een extra gevoel van veiligheid/zekerheid hebben, voor onverwachte situaties en financiële tegenslagen. Want met zulke lage vaste lasten kan je gewoon wat meer klappen opvangen. Dus nog 16 maanden en dan hebben we hier een klein feestje!

Het eerste jaar met onze nieuwe CV installatie

 Inmiddels hebben wij onze nieuwe CV installatie een jaar in gebruik. Onze oude gasketel was een dikke 20 jaar oud, en die hebben wij vervangen door een gloed nieuwe die ondersteund word door een houtgestookt fornuis. Het was veel werk, en een flinke investering. Maar wij zijn er nog elke dag heel blij mee. Nu kunnen wij in elk geval deels verantwoordelijk zijn voor onze eigen energie, door hout te "produceren" op ons grondstuk(je).

 

Dat de gasketel ondersteund word door de houtkachel is goed te merken aan het gasverbruik. Het eerste jaar hebben wij nu 350m3 gas verbruikt! En dat met onze reusachtige, oude en vrijstaande woning. Vorig jaar was ons tot dan toe laagste verbruik met 990m3, en dit is een vermindering in ons gasverbruik van 65% ten opzichte van vorig jaar. Natuurlijk verbruiken wij ook hout, best veel ook. Maar tot nu toe hebben we niks gekocht en komt het allemaal uit de tuin.

 

 

Nu de nieuwe badkamer zo goed als klaar is, hebben we ook extra korte leidingen naar de douche en wasmachine. De wasmachine hebben we zelfs op warm water aangesloten, om stroom te besparen. Wij proberen ook zo veel mogelijk efficiënt om te gaan met de warmte als we vuur stoken. Dat betekend dat we vaak eerst vuur maken, en als het buffervat dan warm genoeg is zetten we pas radiatoren in andere ruimtes open. Zo hoeven we het water niet met gas na te verwarmen. 

Ook draaien we eigenlijk alleen een was als we ook vuur hebben. Zo warmt het vuur eerst het water voor de wasmachine op, en daarna helpt het vuurtje de was drogen (omdat we de was rekken naast de kachel zetten). Hetzelfde doen we met douchen, meestal wachten wij tot het water in het buffervat rond de 60 graden heeft. Zo hoeven we geen gas te verbruiken om te douchen. 

Dit alles vereist wat planning, maar dat vinden wij niet erg. En het is een streven, geen moeten. Als ik mij echt wil douchen kan dan natuurlijk wanneer ik wil, maar wij vinden het wel leuk om te kijken hoe zuinig het kan. We zijn wel wat zuinig met hout, het gasverbruik zou nog veel lager  kunnen zijn als we echt onbeperkt hout zouden hebben. Maar nu het nog niet zo koud is, stoken wij meestal om de dag een vuurtje.

 

Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Coppicing

 

Wij willen in de nabije toekomst ons bos weer aanvullen met goede coppice (hakhout) bomen. Er zijn in de afgelopen periode flink wat kale plekken ontstaan doordat veel ondiep wortelende naaldbomen die hier stonden gesneuveld zijn in de droge zomers. Door extra bomen te planten zullen wij in de toekomst niet om hout verlegen zitten.
 

Wij zijn echt heel blij met onze nieuwe cv installatie, en de houtkachel. Het is zo heerlijk om een behaaglijke keuken te hebben. En de kachel staat ook nog heel gezellig. Het heeft flink wat geld gekost maar we hebben er elke dag plezier van. De keuken is nu een van onze favorieten plekken in het huis.

Hoe wij kerst vieren

Het is al weer bijna kerstfeest! Hier in Duitsland is de kerst  HET decemberfeest, en word er flink uitgepakt. Toen wij nog met zijn 2-en waren, deden wij er eigenlijk niet veel mee. We hadden wel altijd een boom staan, maar gaven elkaar geen cadeautjes. Echt kerst eten deden wij ook niet aan, meestal aten we gewoon wat wij lekker vinden.. nasi of boerenkoolstamppot o.i.d.

Maar nu hebben wij een kindje, en daardoor veranderen wij onze gewoonten een beetje. Zeker nu Vera ouder word en om zich heen ook mee krijgt dat andere mensen cadeautjes krijgen. En natuurlijk is kerst een feest van bezinning en samenzijn, toch vind ik het feestelijke van cadeautjes onder de boom ook heel leuk voor een kind.

Maar kan je natuurlijk zo gek maken als je zelf wil. Het beste van de kerst periode is toch de gezelligheid. Dus we beginnen met samen de boom opzetten en versieren (onze kunstboom is inmiddels al weer 20 jaar oud 😮). Dan een paar keer samen kerstkaarten knutselen voor de opa's en oma's en ze op de bus doen, dat brengt niet alleen Vera veel plezier maar de opa's en oma's ook. We laten Vera ook helpen met het inpakken van de cadeaus (niet die voor haar natuurlijk), dat vind Vera ook heel leuk (en het helpt haar snappen dat de kerstman niet bestaat). Wat ook heel gezellig is, en niet mag ontbreken is het bakken van kerstkoekjes en samen (kinder-)kerstfilms kijken.

 

De adventskalender

Wij hebben ook een adventskalender, daar ben ik vorig jaar mee begonnen (voorheen vond ik haar nog te klein). Ik maak er zelf een met kleine cadeautje, dit jaar met Playmobil. Hier in Duitsland zijn de Playmobil adventskalenders die je kant en klaar kunt kopen heel populair, dat betekend ook dat je op ebay kleinanzeigen (onze "marktplaats") de gebruikte set uit een adventskalender voor weinig op de kop kunt tikken. Omdat Vera nogal paardengek is, koos ik een set met paarden. 

Daarvoor betaalde ik inclusief verzendkosten € 8.- Aangezien ik nog enorm veel kerst inpakpapier heb liggen heb ik daarvan 24 zakjes gemaakt en de spulletjes daar in verdeeld. En toen alles opgehangen aan een touwtje met wasknijpers. Het is een grote hit hier, Vera is elke dag vroeg op om haar cadeautje open te maken. 

 

De inhoud van de adventskalender met diorama

Voor kerst hebben we ook tweedehands cadeautjes voor haar. 

• Ik had eerder dit jaar een puzzel voor haar gekocht bij de kringloopwinkel, 3x 49 stukjes van een tekenfilmfiguur wat ze leuk vind. Prijs was € 2,- 
• Ook kocht ik een Playmobil setje met eenhoorns en feeën, iets wat ze zeker heel leuk gaat vinden. De set is niet meer origineel compleet, en was daardoor ook veel goedkoper. Ik mengde er nog een klein setje met bosdieren bij en was zo in totaal ongeveer € 15,- kwijt voor het grote cadeau.
• Verder krijgt ze nog een mooie winterjas, ook tweedehands gekocht. Maar wel speciaal iets uitgezocht wat ze heel mooi gaat vinden. Met roze 😍.  En setje met 2 paar sokken van een tekenfilmfiguur wat ze heel leuk gaat vinden.
• Als kleinigheidje krijgt ze nog een doosje waterverf, omdat haar huidige doosje zo goed als leeg is. En een rol om haar potloden in te bewaren. En zo hebben we 6 cadeautjes in totaal voor haar.

Dat is eigenlijk nog meer dan ik gepland had, maar er zitten ook twee kleding-dingen bij dus ik vind het wel goed zo.

 

Omdat ik het raar vind ook haar wel cadeautjes te geven en ons niet, hebben we ook voor ons zelf wat dingen onder de boom. Maar dat zijn deels dingen die we echt nodig hebben zoals sokken, en wat dingen die heel nuttig zijn (zoals gereedschap) en die ik al langer wil maar de aankoop aan het uitstellen was (keukengerei). Daarbij kijken we vooral naar aantallen (iedereen evenveel) omdat Vera waarde niet in kan schatten. 

 

Alles bij elkaar hebben wij € 131,- aan kado's uitgegeven, 

€ 31,- aan kleding (Winterjas voor vera en sokken voor iedereen)

€ 50,- aan nuttige dingen die we toch zouden kopen en 

€ 50,- aan speelgoed en luxe/"niet noodzakelijke" cadeaus. 

Zo hebben we toch nog een behoorlijke stapel cadeaus, ik moet nog kijken of het niet toch te veel is 😅

 

In tegenstelling tot de meeste mensen hier in Duitsland pakken wij die niet uit op "heiligabend" (de avond van de 24e), maar lekker rustig op 1e kerstdag na het kerstontbijt. Zo hoeft Vera niet de hele dag te wachten tot het zo ver is, en kan ze daarna lekker nog de hele dag spelen. En we hebben zo alle tijd, zonder met bedtijd rekening te houden.

Verder gaan we normaal nog 1x naar Nederland op bezoek bij familie. En  eten we simpel eten wat we lekker vinden. Dit jaar 1 dag boerenkoolstamppot en een andere dag een simpel soepje met stokbrood en wat salades/ kruidenboter. Ik heb nog wat kerst chocolaatjes en een stol, en dat is het wel. Dus veel extra uitgaven hebben we daar niet aan.

 

Voor de kerst reserveer ik normaal maandelijks een klein bedrag, zodat december niet duurder is/lijkt. Ik houd rekening met ongeveer € 15,- per maand. Dat komt neer op € 180,- per jaar en heb ik genoeg voor cadeaus, een volle tank benzine voor familiebezoek naar Nederland en een klein beetje extra om aan het boodschappen budget toe te voegen voor wat extra lekkers.

Wat mij ook helpt om het betaalbaar te houden is om op tijd de cadeaus aan te schaffen. Dit jaar had ik half november alles al binnen. Dat is best vroeg, maar zeker als je spullen tweedehands koopt moet je soms iets beter zoeken totdat je vind wat je hebben wil. En dit jaar was ik erg blij dat ik alles op tijd binnen had.

Dit jaar zijn we vooral blij om lekker samen thuis te zijn. In de vakantie nog wat laatste klusjes in huis af te maken. Samen gezellig een spelletje doen/ filmpje kijken of niksen. We zijn gezond en samen, dat is het beste cadeau!

Leestip: Geneeskrachtige planten- & kruidengids en Theetuin

Begin van dit jaar had ik een bol.com bon gekregen, met €40,- tegoed! En aangezien ik gek ben op boeken was het geen straf om wat leuks uit te zoeken. Aangezien tuinieren mijn passie is, zat ik weer te kijken bij tuinboeken. Maar ik besloot dat ik er al genoeg heb, en dat de meeste boeken mij daarover weinig nieuws te vertellen hebben.

Een van de dingen waar ik momenteel erg mee bezig ben zijn geneeskrachtige planten. Ik leer hier elk jaar een beetje meer over, en ga het ook steeds meer toepassen. En aangezien ik hierover nog niet veel boeken heb, vond ik het leuk om daar wat over te kiezen.

Toch vind ik het online bestellen van boeken soms wat lastig. In een boekhandel kan je een boek vasthouden, even doorbladeren... zodat je meer een beeld krijgt of het boek echt nuttig gaat zijn. Nu kan je online wel zien hoe groot en zwaar een boek is, soms een 'blik in het boek', maar dat is voor mij toch niet helemaal hetzelfde.  En met zo'n groot aanbod kan het dan soms best moeilijk zijn.

Maar ik ben eruit gekomen en koos de volgende 2 boeken:

Geneeskrachtige planten- & kruidengids van Gèrard Debuigne Francois Couplan

en

Theetuin, zelf theeplanten kweken, oogsten en mengen van Modeste Herwig

 

Toen de bestelling kwam was ik aangenaam verrast door de Geneeskrachtige planten- & kruidengids, ik had niet goed opgelet blijkbaar want ik had niet gedacht dat het zo'n grote en dikke hardcover was. Het boek koste mij € 25,- en dat is natuurlijk veel geld, maar hiervoor krijg je echt veel waar voor je geld.

 

 

Het boek heeft echt prachtige foto's. Hoewel ik een groot fan ben van oude botanische afbeeldingen, hebben ze hier wat heel anders gedaan. Ze hebben de planten uitgebreid gefotografeerd, het ziet er uit alsof ze de plantdelen heel goed belicht hebben en dat op een donkere achtergrond. Zo kan je details heel goed bekijken. Het ziet er heel mooi uit.

 

 

In het boek worden 100 geneeskrachtige planten (en kruiden) beschreven. Elke plant heeft 1 volledige A4 pagina met foto, en aan de andere kant 1 volledige A4 pagina met de omschrijving. Daar staat per plant de Nederlandse en Latijnse naam, de planten familie, de werkzame stoffen die er in zitten, een algemene omschrijving en beschrijving, en waarvoor je welke delen kunt gebruiken en hoe. Alles heel duidelijk en overzichtelijk. 

 

 

Achterin het boek staat ook nog "kleine praktische gids voor Herboristen". Daarin vind je de algemene informatie over het oogsten en bewaren van geneeskrachtige planten. Waar vind je de planten? Zelf kweken of wild plukken? Wat is het juiste moment van plukken? Hoe droog je de planten? Hoe gebruik je geneeskrachtige planten? Hoe bewaar je ze? En wat zijn de therapeutische eigenschappen van de planten?

Wat ik ook super vind, is dat er een kleine kalender (1 A4 pagina) in staat. In die kalender staat maand voor maand welke plantdelen je in die maand kunt oogsten. Zo hoef je niks te vergeten, en kun je ook makkelijk nakijken wat er deze maand nog geoogst kan worden.

 

 

Het boek Theetuin, zelf theeplanten kweken was een leuke aanvulling. Het is een kleiner boekje, iets groter dan A5 formaat. Maar het is door de maat lekker handzaam en ook heel mooi vormgegeven.  Daarvoor was het ook goedkoper, ik betaalde € 16,50

Hier gaat het ook wel over hoe je planten plukt, wanneer de beste tijd is en de geneeskrachtige eigenschappen. Maar dat is wat meer op de achtergrond. Veel meer gaat het over welke planten geschikt zijn voor thee,  hoe ze smaken, hoe je thee ervan bereid en met welke delen, met welke ander planten je het goed kunt mengen qua smaak, en voor elke plant vind je een aanwijzing over hoe je het kweekt. Wat dat betreft vullen de boeken elkaar perfect aan.

 

 

Achterin het boek staan ook recepten voor melanges en tips om zelf kruiden thees te mengen, een paar recepten voor ijsthee, hoe je thee kan zoeten, hoe je thee zet, hoe je planten(delen) oogst, droogt en bewaard én (wat heel leuk is) inspiratie voor de thee tuin. Met zelfs kleine voorbeeld tuin ontwerpen.

 

Daarnaast nog een uitgebreid overzicht in tabel vorm van 4 pagina's lang, wat heel handig en overzichtelijk is. Zo kan je zien hoeveel licht de plant nodig heeft, hoe hoog hij word, hoeveel planten per m2 en nog meer handige dingen. Erg handig als je een eigen theetuin wil ontwerpen.

 

Ondanks dat de boeken deels overlappen, ben ik toch blij dat ik ze allebei heb. Want ze vullen elkaar echt heel mooi aan. Ik heb er de hele zomer al flink gebruik van gemaakt, en dit jaar meer kruiden, planten en bloemen gedroogd dan in vorige jaren. En ik heb zelfs voor het eerst tincturen gemaakt.